O psychologii i psychologach Między uniwersytetem a praktyką społeczną

Psychologia jest dynamicznie rozwijającą się dziedziną nauki. W ślad za poszerzaniem się zakresu wiedzy psychologicznej, postępującym rozwojem teorii oraz badań naukowych, powinno – przynajmniej w założeniach – postępować doskonalenie oddziaływań profesjonalnych. Psychologia, za sprawą szczególnego przedmiotu badań naukowych i profesjonalnych oddziaływań, stawia przed uprawiającymi ją specjalistami ogromną odpowiedzialność, także etyczną. Jednocześnie psycholog jako zawód zaufania społecznego pozostaje wciąż zawodem prawnie nieuregulowanym. Dodatkowo administracyjne zmiany w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego nie pozostają bez wpływu na jakość kształcenia przyszłych psychologów.

Jerzy M. Brzeziński i Piotr K. Oleś stawiają pytanie: jak uprawiać niełatwy zawód psychologa, by był nieustannym wyzwaniem – dla siebie i innych, jak nie popadać w rutynę i nie dokonywać nieuzasadnionych uproszczeń?
Czytelnik znajdzie w tej książce kompendium wiedzy na temat ścieżki kształcenia psychologów, możliwości poszerzania kompetencji zawodowych po dyplomie czy rozwoju kariery akademickiej. Autorzy wskazują na standardy prowadzenia badań naukowych, nauczania psychologii, a także dobre praktyki prowadzenia działalności profesjonalnej – czy to w gabinecie, czy to w roli eksperta lub popularyzatora wiedzy. Nie unikają przy tym krytyki zjawisk i procesów, które negatywnie wpływają na tożsamość zawodową psychologów oraz społeczne zaufanie do nich.
Przesłanie, jakie chcieliśmy oddać w tej monografii, sprowadza się do znajomości i przestrzegania kryteriów dobrych praktyk psychologicznych – w badaniach naukowych, kształceniu, świadczeniu usług psychologicznych, popularyzacji i wypełnianiu roli społecznej psychologa. Jeszcze jednym ważnym celem – choć zabrzmi to nazbyt osobiście – było wyrażenie zawodowej tożsamości, identyfikacji zarówno z Uniwersytetem, jak i z psychologią i jej misją zawodu zaufania publicznego.
Psychologia – z tej racji, że przygotowuje do pracy z ludźmi oraz, że uczestnikami naszych badań są konkretne osoby – jest nauką szczególną.
Studia psychologiczne mają przygotowywać do rozumienia człowieka i do współdziałania z nim, są więc szczególnie odpowiedzialne, podobnie badania naukowe, publikowanie, formułowanie ekspertyz czy popularyzacja.
Z tekstu