Notatnik

Wyjątkowa książka zawierająca osobiste notatki Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Notatnik poety powstał w drugiej połowie 1941 roku, gdy K.I.G., jeniec w hitlerowskim stalagu Altengrabow pod Magdeburgiem, stał się numerem 5700. To jedyna tego rodzaju dokumentalna, faktograficzna proza w dorobku poety - przejmująca, miejscami tragiczna, poruszająco szczera. Obcujemy z Gałczyńskim - robotnikiem fizycznym wożącym gnój i kopiącym kartofle, Gałczyńskim, którego we wszelki możliwy sposób obozowa władza chce skompromitować i tym samym złamać. Bo niespodziewanie, pewnie i dla samego siebie, K.I.G. staje się wyrazicielem jeszcze bardziej bezbronnych, jeszcze bardziej pokrzywdzonych. Mówi ich głosem. Dobitnie, wyraźnie, odważnie. Spotyka go za to pierwsza w życiu poety kompania karna. Pomimo ekstremalnie trudnych warunków nie przestaje być poetą, wielkim lirykiem. Ratuje go pamięć i wciąż żywe marzenie o powrocie do utraconego świata - pięknego świata muzyki, literatury, z ukochaną kobietą, dzieckiem, matką, do domowego ciepła i dalekiego kraju codziennej szczęśliwości.

Forma diariusza jest w twórczości Gałczyńskiego czymś zupełnie nieznanym, stanowi przełamanie blisko dwuletniego milczenia poety, które w jego konkretnym przypadku ma miejsce po raz pierwszy. Notatnik staje się opowieścią o codziennej niewoli, o ciężkiej pracy fizycznej, o próbie dopasowania się do gromady przypadkowych ludzi, z którą przychodzi mu żyć. Dzięki diariuszowi jego lata okupacyjne przestają być czasem milczenia, czasem pustym wyjętym z życia. Jest to pierwsze całościowe, oddzielne wydanie tego obszernego dzieła.

Po raz pierwszy Notatnik został opublikowany w trzytomowym wydaniu Dzieł Zebranych, które ukazały się w Czytelniku w roku 2003. Obecne wydanie jest wyjątkowe ze względu na sposób prezentacji tekstu, obok przedrukowanego tekstu znajdują się bowiem, zdjęcia oryginalnych notatek poety.