„Ruch” był największą tajną organizacją niepodległościową istniejącą w okresie rządów Władysława Gomułki. Powstał w połowie lat sześćdziesiątych z inicjatywy braci Andrzeja i Benedykta Czumów, Stefan
Stanisław Mikołajczyk był przywódcą jedynego masowego ruchu sprzeciwu wobec komunistycznej dyktatury w Polsce w latach, które nastąpiły bezpośrednio po zakończeniu wojny. Polskie Stronnictwo Ludowe i
Zamieszczone dokumenty - w większości publikowane po raz pierwszy - ukazują przebieg inwigilacji organizacji przez Służbę Bezpieczeństwa, aresztowań, śledztwa i procesów uczestników.