Naczelnicy organów rosyjskiej administracji specjalnej w Królestwie Polskim w latach 1839-1918 Tom 4

Czwarty tom słownika podobnie jak wcześniejsze wydatnie powiększa naszą wiedzę o aparacie państwowym Rosji carskiej i jego funkcjonowaniu. Należy wyraźnie podkreślić, że zawarte w nim informacje odnoszą się nie tylko do losów ziem polskich, lecz także rosyjskich, ukraińskich, białoruskich, a nawet łotewskich, estońskich i fińskich. Taki bowiem był zakres rekrutacji do służby na rzecz carskiego imperium. Ponadto dla wielu funkcjonariuszy służba w Królestwie Polskim i na Ziemiach Zabranych była jedynie epizodem w ich karierach, a przedtem lub potem przez długie lata piastowali stanowiska w Petersburgu, Moskwie lub w odległych zakątkach Cesarstwa Rosyjskiego. W biogramach bardzo często odnajdujemy informacje tego typu. Można zatem stwierdzić, że dzięki staraniom Autorów wzbogacona została nie tylko biografistyka polska, lecz także rosyjska, nie wspominając już o innych wymienionych powyżej krajach. Szerszy, niż mogłoby się wydawać, jest także chronologiczny zasięg słownika. Poprzez dość szczegółowe informacje o rodzicach i potomstwie osób, którym poświęcono poszczególne hasła, sięga się z jednej strony do pierwszej połowy XVIII stulecia, z drugiej zaś do schyłku XX wieku. Jest zatem rzeczą oczywistą, że mamy do czynienia z przedsięwzięciem naukowym bardzo wysokiej próby.
prof. dr hab. Andrzej Szwarc