Trzydzieści sześć opowiadań

Isaac Bashevis Singer, jedyny laureat literackiej Nagrody Nobla za twórczość pisaną w języku jidysz,
choć napisał wiele powieści, słynie przede wszystkim jako mistrz krótkich form. Edycja Biblioteki
Narodowej zawiera trzydzieści sześć opowiadań przełożonych z oryginału. Z częścią z nich polski
czytelnik miał już okazję zetknąć się za pośrednictwem tłumaczeń z wersji angielskich, ale dzięki
obecnemu przekładowi z jidysz zostały uzupełnione o pominięte wcześniej szczegóły, a nawet całe
fragmenty, i oddają bogactwo języka Singera. Był on bowiem znakomitym stylistą, miał
nadzwyczajny słuch językowy i brawurowo wykorzystywał bogatą idiomatykę jidysz. Wśród
zamieszczonych w tomie opowiadań znajdują się również utwory dotąd nietłumaczone na żaden język.
Liczba tekstów wybranych przez autorów opracowania nawiązuje do żydowskiej legendy o
lamedwownikach, trzydziestu sześciu sprawiedliwych w każdym pokoleniu – to ludzie skromni,
pozostający w ukryciu, dzięki nim świat może istnieć.
Ten reprezentatywny wybór daje wyobrażenie o różnorodności utworów Singera, począwszy od
monologów prostych mieszkańców sztetli, a nawet demonów, poprzez humorystyczne opowieści
inspirowane folklorem żydowskim, do przejmujących tekstów mówiących pośrednio o Zagładzie.
Pojawiają się tu opowiadania zarówno autobiograficzne, osadzone w polsko-żydowskiej historii, jak i
fantastyczne, wykraczające poza miejsce i czas, ukazujące ludzkie namiętności i pragnienia.
Większość opowiadań ukazuje się w przekładach Moniki Adamczyk-Garbowskiej i Mariusza Lubyka,
a kilka z nich w tłumaczeniu Michała Friedmana.

O autorze:
Isaac Bashevis Singer (właśc. Icchok Zynger, 1903–1991) – prozaik, krytyk i dziennikarz.
Dzieciństwo i młodość spędził w Warszawie i Biłgoraju, które wywarły wielki wpływ na jego
twórczość. Debiutował w 1925 roku opowiadaniem Na starość, sygnowanym pseudonimem Ce.
Kolejne utwory publikował pod pochodzącym od imienia matki pseudonimem Icchok Baszewis, który
przyjął ze względu na starszego brata Israela Jehoszuę Singera, wówczas już znanego pisarza. W 1935
roku wyjechał do USA i zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie przez kilkadziesiąt lat współpracował z
dziennikiem „Forwerts” i innymi pismami, publikując powieści w odcinkach, opowiadania,
publicystykę i krytykę. Uznawany za mistrza krótkich form, wydał też wiele poczytnych powieści, w
tym Sztukmistrza z Lublina, Rodzinę Muszkatów, Szoszę czy Wrogów. Opowieść o miłości, oraz
utwory dla dzieci inspirowane folklorem żydowskim. W 1978 roku został uhonorowany Nagrodą
Nobla i jak dotąd jest jedynym autorem tworzącym w jidysz, który otrzymał to wyróżnienie.